In dit artikel wordt het gebruik van waterstofperoxide als algenbestrijder in aquaria toegelicht. Het uitgangspunt hierbij is dat voorkomen beter dan genezen is, maar mogelijkerwijs is waterstofperoxide een steuntje in de rug bij het zoeken naar en het vinden van het gewenste evenwicht.

De voorzichtige conclusie is dat wanneer deze stof met mate ingezet wordt, het inderdaad lijkt alsof dit het gewenste effect geeft. De crux zit in de aanduiding met mate, want de stof is al in redelijk lage concentraties giftig voor het onderwaterleven. Deze concentraties staan vermeld.

Nieuw is het allemaal overigens niet. Oude rotten in het vak gebruiken het tegen roetalg [9], blauwalg [20] en het beschimmelen van eitjes [Het aquarium, ???]. Echter de informatie is zo verspreid dat ik hoop met dit artikel in een leemte te voorzien door de informatie te bundelen.

De conclusie is gebaseerd op eigen ervaring en heeft geen enkele wetenschappelijke onderbouwing. In de loop der tijd zal ik het artikel uitbreiden met meer ervaringen en dus resultaten.

Voor op- en aanmerkingen hou ik mij aanbevolen. Ik ben Rene en Jasper erkentelijk voor het mogen gebruiken van hun resultaten.

Het moge duidelijk zijn dat ik geen enkele aansprakelijkheid accepteer voor de mogelijke gevolgen van toevoeging van waterstofperoxide aan uw aquarium.


Inleiding

Enig zoekwerk op het internet met betrekking tot algenbestrijding leverde een ogenschijnlijk wondermiddel op: waterstofperoxide. Een middel dat bij het gros alleen bekend is als antivlekkenmiddel, dan wel associaties oproept met de witte haardos van Rutger Hauer in Blade runner.

Echter de reactie van Thomas Barr [1] H2O2/straw etc should provide some relief from algae if things are not in balance or give your tank a small boost back to the optimum wekte de interesse. Zeker ook het door hem aanhalen van Amano en grote merknamen. Enig verder zoeken leverde een aantal standaardproducten op die in de aquaristiek worden gebruikt en gebaseerd zijn op waterstofperoxide. Denk aan de volgende producten:

Het zou dus inderdaad een middel kunnen zijn. En een goedkoop middel! Gemiddeld slechts 1,00 per 110ml, bij elke drogisterij verkrijgbaar (en bij een internetketen zelfs tegen € 4,00 per liter). Zeker ook gezien het boekje Diverse algensoorten samengesteld door het bestuur van BM De Schuttervis, Honselersdijk en de uitleg van een beschreven kuur in het kader van beplanting in discusaquaria [19]. Alhoewel bij deze laatstgenoemde geduld vereist is. De kuur duurt twee maanden.

Reden genoeg om het uit te proberen. Maar wel pas dan als de te gebruiken hoeveelheid bekend was. De verhalen over vissterfte door toevoeging van deze stof, zal u de haren ten berge doen rijzen. Een voorbeeld [3] is een aquariaan die 70ml toevoegde aan een 70L aquarium. Deze persoon verloor vele vissen. Logisch, want dit betekende een concentratieverhoging van 30mg per liter. Terwijl de LC50 (dodelijke concentratie voor 50% van de populatie) voor Pimephales promelas 16,4 mg/l is. [15][16]

De genoemde bronnen zijn voornamelijk Engelstalig. Toch is het allemaal niet nieuw. Oude rotten als Willem van Wezel [9] en Ruud Setteur kennen het gebruik van dit middel al lang. Evenals het ook binnen het blad van de NBAT genoemd wordt. Onder meer als middel tegen ei-beschimmeling. Een extra doelstelling van dit artikel is dan ook zoveel mogelijk de informatie te bundelen.

Dit artikel bevat zowel achtergrondinformatie als richtlijnen hoe om te gaan met waterstofperoxide. De achtergrondinformatie is misschien belangrijker dan het zogenaamde trucje. Weten wat men doet, levert misschien inzichten op die het trucje overbodig maakt.

In mensenhanden

Waar wordt waterstofperoxide voor gebruikt? De onderstaande lijst is niet volledig en toch al indrukwekkend divers:

  • zuurstofbleekmiddel (NPC)
  • reinigingsmiddel (o.m. in OxyVanish)
  • ontsmetting van vlees
  • marinade voor vlees (maakt het malser)
  • anti-schimmel middel
  • deodorant
  • anti-voetschimmel middel
  • doden van parasieten op viskwekerijen
  • ontsmetting van sanitair
  • mondspoeling
  • wondbehandeling
  • waterzuivering
  • als allesreiniger
  • haarbleekmiddel
  • als neusdruppels bij verkoudheid
  • aandrijving torpedo’s

Er zijn zelfs mensen die het in verdunde vorm drinken om hun afweermechanisme te versterken of om ziekten die ongeneeslijk lijken te genezen. Of het allemaal waar is? De constatering is dat er een enorme hype rond het middel is. Maar ook dat ons eigen lichaam de stof aanmaakt als onderdeel van het immuunsysteem [11].

Wat zeker bewaarheid lijkt, is dat het niet milieubelastend is. Een product als Ecover zuurstofbleekmiddel is gebaseerd op gebonden waterstofperoxide. Het is feitelijk natriumpercarbonaat (natriumcarbobaat en waterstofperoxide). Onder mensen die actief begaan zijn met het milieu één van de weinige middelen die men gebruikt. NPC valt uiteen in water en Na2CO3. Dat laatste is beter bekend als soda of E500. Dus er is geen chemische verontreiniging van het oppervlaktewater. Een saillant detail is dat NPC duurder verkocht kan worden als anti-algen middel voor vijvers. Een test met Ecover zuurstofbleekmiddel staat nog op de planning. Echter niet in een aquarium, daar NPC de KH verhoogt.

Dus waterstofperoxide is een middel dat overal voor wordt gebruikt, niet belastend is voor het milieu (in pure vorm) en in grote hoeveelheden wordt geproduceerd. Maar is het ook natuurlijk?

Natuurlijk schoonmaakmiddel

Waterstofperoxide wordt op grote schaal geproduceerd. Maar komt deze stof ook in de natuur voor? Het antwoord is ja. Ozon (O3) wordt in de atmosfeer gemaakt onder invloed van UV-straling. Deze straling splitst zuurstof in twee atomen. De enkele atomen binden zich met zuurstof tot ozon. Ozon is niet stabiel. Het derde atoom probeert zich te binden aan een organische stof of een plek te vinden in een stabielere combinatie. Een mogelijkheid is regenwater. Met andere woorden soms regent het waterstofperoxide. Natuurlijk niet puur, want voordat dit de aarde bereikt zal dat tweede zuurstofatoom zich al gebonden hebben aan bacteriën, virussen of vervuiling. Feitelijk een natuurlijk schoonmaakmiddel. Voor de lucht, maar ook voor de aarde. Het gaat schimmelvorming tegen op planten zelf, maar ook op en in de aarde. De toegenomen luchtvervuiling is van invloed op dit proces. Het resultaat is dat steeds minder waterstofperoxide de aarde bereikt.

Een tweede proces dat in de natuur van invloed is op het ontstaan van waterstofperoxide is onweer. Tijdens bliksem kan ozon ontstaan. Iedereen kent die specifieke geur wel na zo een spectaculaire onweersbui. Het principe is weer dat O3 gecombineerd met regen H2O2 doet ontstaan. Feitelijk een systeem dat vijverhouders met hun UV-lampen nabootsen of bewerkstelligen met hun ozongenerator. Het resultaat het breken van organische stoffen in nieuwe verbindingen (oxidatie) maar ook het ontstaan van (kleine hoeveelheden) waterstofperoxide.

Dat waterstofperoxide een natuurlijke stof is, zal duidelijk zijn. Het maakt onderdeel uit van een natuurlijk proces. In aquaria regent het nooit. Toevoeging van waterstofperoxide, zou dat kunnen nabootsen. Waardoor het al een stuk logischer lijkt het in een aquarium te gebruiken.

Veiligheid voor alles: concentraties

Alvorens een stof toe te voegen aan een aquarium, dient men te weten wat de gevolgen zijn. Een advies in het eerder genoemde algenboekje om 1 ml per 5 liter water toe te voegen is te vaag. Het product waterstofperoxide wordt algemeen gebruikt, dus is op het internet relatief simpel ecotoxologische informatie terug te vinden [15][16][17][25][27]. Deze informatie vindt u in tabel 1. Deze tabel is incompleet, omdat de onderzoeken nooit alle flora en fanua meenemen. Wel is afleidbaar dat de ene soort vatbaarder is dan de ander soort. Zelf ben ik nooit verder gegaan dan een maximale verhoging van 18mg/l. De Pimephales promelas zou daar dus grote problemen van ondervinden.

Soort Tijdspanne Concentratie LC of EC
Blue-green algae 48 uur 1,7 mg/l IC94
Daphnia pulex 48 uur 2,4 mg/l LC50
Algen 72 uur 2,5 mg/l IC50
Chlorella vulgaris (alg) 72 uur 2,5 mg/l IC50
Dreissena polymorpha (mossel) 56 uur 5,0 mg/l LC50
Daphnia magna 24 uur 7,4-8 mg/l EC50
Pimephales promelas (vis) 96 uur 16,4 mg/l LC50
Zoetwaterslak 96 uur 17,7 mg/l LC50
Physa spec. (slak) 96 uur 17,5 mg/l LC50
Oncorhychus mykiss (vis) 24 uur 31,3 mg/l LC50
Waterplanten 168 uur 34,0 mg/l EC80
Witvis 96 uur 37 mg/l LC50
Ictalurus punctatus (vis) 96 uur 37,4 mg/l LC50
LC50: dodelijke concentratie bij 50%
EC50: half maximale effectieve concentratie
IC50: half maximale remmende concentratie

Tabel 1: Ecotoxologische informatie

Hierbij dient de halfwaardetijd nog in acht genomen te worden. De levensduur van deze stof is afhankelijk van de verschillende reductie en oxidatieprocessen in water. Daarom is er geen vaste waarde te geven voor de tijd die benodigd is om uit een te vallen in water en zuurstof. Dit varieert van 8 uur tot 20 dagen. Voor de aquariaan betekent dit dat er rekening gehouden moet worden met opbouw van de concentratie als men de stof toevoegt. Het kan binnen een dag en nacht volledig verdwenen zijn, maar het kan ook na een dag slechts gehalveerd zijn. In andere woorden: bij toevoeging van waterstofperoxide aan een aquarium kan een opstapeling optreden, dus na 3 dagen 5 mg/l toegevoegd te hebben, kan het resultaat 1 mg/l zijn maar ook 12 mg/l. Normaal gesproken valt het snel uiteen in water [27].

Er is, maar helaas niet voor mij toegankelijk, ook informatie te vinden over de uitwerking van de stof op lagere organismen. Waterstofperoxide dood bacteriën. Dat kan dus ook opgaan voor o.m. de nitriet-oxiderende bacteriën die we broodnodig hebben in een aquarium. Echter een publicatie van de IWA [6] beschrijft dat de ontwikkeling van de biofilm gewoon doorging bij een concentratie van 16,5 mg/L. Een concentratie die dus dodelijk is voor veel hogere organismen.

De vraag die dan rest is hoeveel mg zit er in een 3% oplossing. De opmerking op het internet [5] dat 1ml waterstofperoxide 3% op 30 liter water de concentratie met 1 mg doet toenemen, stond alleen. Eén bron is te weinig. Jasper van Leeuwen wilde graag meedenken. De redenering is dat H2O2 qua gewicht gelijk te stellen is aan H2O. Dus 1 liter is 1000 gram. Het is echter een 3% oplossing. Dat geeft 30 gram per liter, oftewel 30.000 mg per liter, oftewel 30 mg per ml. Wanneer 1 ml wordt toegevoegd aan 30 liter, neemt dus inderdaad de concentratie H2O2 met 1 mg/l toe. Iets wat ook is geschreven in een topic op het Chemieforum.nl.

Echter, helemaal correct is het niet. De dichtheid van waterstofperoxide wordt gesteld op 1015 gram/l [4], dat betekent bij een 3% oplossing 30,45 g/l (30450 mg/l, 30,45 mg/ml). Maar hoe zuiverder hoe dichter. Er is een 35% oplossing te koop met een dichtheid van 1,44 g/cm3 [23] is, oftewel 1440 g/l. Die zuivere vorm zal men echter niet snel in een Nederlandse winkel aantreffen. De raad is dus koop een 3% oplossing.

Nu dit gestaafd is, kan gerekend gaan worden, waarbij voor het gemak uitgegaan wordt van 30mg/ml, i.p.v. 30,45 mg/ml. Om aan de voor zoetwaterslakken genoemde giftige hoeveelheid te komen, dient men aan een standaard 60 liter aquarium 17,7 mg * (60/30) = 35,5 ml toe te voegen. Op een 400 liter aquarium wordt de rekensom 17,7 * (400/30) = 236 ml. En dat meerdere malen verspreid over tijd, daar de halfwaardetijd van H2O2 in het meest gunstige scenario 8 uur bedraagt.

Voorzichtigheid is de moeder van de porseleinkast. M.a.w. als de LC50 voor een watervlo gemakshalve op 8mg wordt gesteld, en dat als ijkpunt wordt genomen, mag men op 1 dag maximaal 16ml toevoegen aan een 60 liter aquarium, 8 * (60/30). Of in iets algemenere termen:

aantal ml H202 (3%) * (30/volume aquarium) = concentratie mg/l

gewenste concentratie* (volume aquarium/30) = aantal ml



Hierbij wordt uitgegaan van de 3% oplossing. Bij een 6% oplossing dient u het getal 30 te vervangen door 60. Of gebruik onderstaande rekenmodule.

Concentratie: Inhoud aquarium (Liter)
Gewenste concentratie: ml toevoegen
Toe te voegen hoeveelheid: mg/liter
Meer dan 18 mg/l toevoegen kan problematisch zijn. Sla de tabel er nog eens op na.

Rekenmodule, uitgangspunt hierbij is voor alle concentraties 1000g/l bij 100%

Of de LC50 voor een watervlo een goed ijkpunt is, is niet zonder meer aan te nemen. Dat hoeft niet veilig te zijn voor alle flora of fauna. Niet voor alle vissen is onderzocht wat de gevolgen zijn.

En misschien ten overvloede. De reeds aanwezige concentratie, pH, temperatuur en andere factoren zijn van invloed op het gedrag van waterstofperoxide. In het ene aquarium kan dus een toevoeging anders uitwerken dan in een ander aquarium.

Algen?

Voordat ingegaan wordt op de werking van waterstofperoxide, is enige aandacht voor algen misschien nodig.

Algen kunnen in een normaal draaiend aquarium de overhand krijgen door:

Planten hebben voeding nodig. Zowel macroelementen (C, O, K, Mg, N, P, S) en microelementen (B, Cu, Fe, Mn, Mo, Ni, Zn). Daarom voegt men plantenvoeding toe aan een aquarium, zelfs, of beter, juist bij algen!. Ontbreken of is er een tekort aan elementen, dan krijgen planten het moeilijk, algen niet. Planten zijn dan een makkelijke prooi.
Wel dienen alle planten die stoffen te krijgen. Zonder goede circulatie is toevoeging van plantenvoeding zeer centraal in plaats van algemeen. Een slechte circulatie kan leiden tot algen ondanks toevoeging van voeding. Waarbij overigens nog een tweede probleem opduikt. Bij slechte circulatie of bemoeilijkte circulatie, kunnen dode plekken ontstaan. Plekken waar geen vers, zuurstofrijk water langs komt. Denk ook aan plekken onder stenen en hout. Op die plekken zal nitrificatie bemoeilijkt worden. Stoffen en mulm hopen zich op.
Overigens kan een gebrek ook ontstaan door de vervanging van een tl-buis. Door de verhoogde hoeveelheid licht verbruiken planten eerder de aanwezige voedingsstoffen. Worden die niet op tijd aangevuld, dan ontstaat er een gebrek.
Ook zuurstof is van belang, niet alleen voor de plant, maar ook voor de bacteriën die betrokken zijn bij het nitrificatieproces. Is er te weinig, dan krijgen planten het moeilijk. Tevens functioneert het nitrificatieproces niet goed en zal mulm zich opbouwen waardoor de bodem minder zuurstof bevat voor de nitrificerende bacteriën. Er ontstaat een ongewenste cirkel. Want die mulm verstikt de normaal gesproken zuurstof bevattende toplaag van de bodem. En andere dan de gewenste stoffen zullen ontstaan.

Verwachte werking

De werking van H2O2 is divers:

En als extra aandachtspunt:

U mist algenbestrijding in deze opsomming. Dit omdat dat juist de vraag is die beantwoord zou moeten worden in dit artikel. Echter de bovenstaande werkingen zouden als resultaat afname van algen kunnen geven. In een complexe omgeving als een aquarium is alleen niet te duiden wat het belangrijkste is. De aanname is dat algen minder goed bestand zijn tegen oxidatie dan planten en dus afgebroken worden, of misschien anders gesteld, verbranden. Tevens zal de ondersteuning van het nitrificatieproces meer voedingsstoffen voor planten ter beschikking stellen zodat die de concurrentiestrijd beter kunnen aangaan. Overigens is hierbij de opmerking op zijn plaats dat garnalen en slakken hierbij ook van belang zijn omdat die voor detritivoren stoffen in hapklare brokken aanreiken.

Met betrekking tot de oxidatie moet genoemd worden dat ook planten mogelijkerwijs er niet bestand tegen zijn, maar meer kunnen verdragen. Op het internet worden vele planten genoemd die wel of niet bestand zijn tegen toevoeging van waterstofperoxide. In de testen worden geen extra planten toegevoegd. Een aardig aandachtspunt is Lemna minor (eendenkroos). Dat zou niet bestand zijn tegen een waterstofperoxidekuur.

Deels gebaseerd op experimenten van anderen [3][8][9], is er op twee wijzen een behandeling uitgevoerd:

Beide worden hierna toegelicht. Echter eerst wordt ingegaan op het pH verhogende effect. Een niet onbelangrijk punt voor een aquariaan!

Waterstofperoxide heeft voor aquarianen een belangrijk nadeel. Bij de afbraak van organisch materiaal door H2O2 wordt het water basischer. De oxydatie verbruikt H+, waardoor de concentratie H+ afneemt en de pH stijgt.

Dit vergt enige uitleg. De aanduiding pH geeft feitelijk de verhouding aan tussen H+ en OH-(feitelijk 2H2O voorkomt als H3O+ en OH-). Of beter, het geeft de concentratie H+ aan. Bij een pH 7 is de concentratie van H+ en OH- gelijk. Het totaal van de aanwezige OH- en H+ is altijd 10 tot de macht -14. Is beide gelijk, dan is het concentraat aan H+ 10 tot de macht -7 en dus is de pH -log10 tot de macht -7, 7. H2O2 is van invloed op de aanwezigheid van H+. Bij een pH lager dan 7, zal H2O2 H+-ionen verbruiken als het organische verbindingen oxideert en is water het reactieproduct. Bij water met een pH boven de 7 is OH- het reactieproduct bij die oxidatie. In beide gevallen wordt het water door de oxidatiereactie meer basisch, want in beide gevallen neemt de concentratie OH- toe (hetzij door alleen het wegvallen van H+, hetzij door het wegvallen van H+ en het toenemen van OH-).

Gerichte behandeling

De gerichte behandeling is gebaseerd op vergiftiging of beter verbranding van de alg door oxidatie. Waterstofperoxide is een oxidator dat zichzelf reduceert door aan een reductor onder meer het O atoom af te staan. Die reductor kan zowel anorganisch als organisch zijn. De aanname is dat algen minder goed bestand zijn tegen oxidatie dan planten en vissen. Door geconcentreerd een kleine hoeveelheid waterstofperoxide langzaam over de alg te spuiten, zal de alg verbranden.
Het grote voordeel van deze methode is direct ook het grote nadeel. Door geconcentreerd op één plek waterstofperoxide aan te brengen is er minder nodig, maar komt er relatief meer op die plek vrij dan bij vermenging. De kans dat de plant waarop de alg zich bevind ook verbrand, is niet denkbeeldig.

Algemene toevoeging

De algemene toevoeging, dat is het druppelend aanbrengen op het water oppervlakte, gemengd in water met een gieter toevoegen, dan wel het inspuiten van de stof op een plek waar organismen er niet mee in aanraking kunnen komen maar de stof zich wel goed kan verspreiden (filteruitlaat), is alleen gebaseerd op oxidatie. En daarmee dus feitelijk gebaseerd op het veranderen van de redoxpotentiaal. Maar wat is dan die redoxpotentiaal?

Love is a battlefield. Een aquarium ook. Er zijn twee strijdende partijen. De reductoren en de oxidatoren. Er zal nooit een winnaar zijn. En dat is maar goed ook. Onafhankelijk van welke partij wint, sterft alles in een aquarium. Als het milieu sterk reducerend zou zijn, dan ontstaat er een zuurstofarm milieu. Denk aan een moeras. Winnen de oxidatoren dan verbrand alles. In een aquarium willen we dat niet. Bij drinkwaterwinning wel.

De stand van de strijd is te meten. Dit wordt gevat onder de noemer redoxpotentiaal. Re van reductie, ox van oxidatie. Reductie en oxidatie is een altijd aanwezig voortgaand proces. De kracht waarmee dit plaatsheeft, noemt men de potentie. Bij reductie worden elektronen opgenomen door zuurstof af te staan of waterstof op te nemen. Een vorm van reductie is de omzetting van NO3 tot NO2. Oxidatie staat elektronen af door zuurstof op te nemen of waterstof af te staan. Verbinden met zuurstof, oftewel oxidatie, vindt men terug bij nitrificatie, NO2 wordt NO3.

Met het toevoegen van waterstofperoxide, kantelt men feitelijk (tijdelijk) de strijd. Het resultaat is het stijgen van de rH waarde. Of anders omschreven, er worden zelfmoordcommando’s toegevoegd aan de oxiderende partij. Zelfmoordcommando’s want waterstofperoxide zal zichzelf ‘opofferen’ (reduceren) door het afstaan van een zuurstofatoom dat opgenomen kan worden.

De rH waarde is te meten met een redox-meter. De waarde ligt tussen 0 (volledig reducerend) en 42 (volledig oxiderend). De waarde 21 is ‘neutraal’. De aanbevolen waarde is 27-32 [14] voor een zoetwateraquarium.

Dat laatste wordt niet gedeeld door eenieder. Er wordt ook gepleit voor een matig reducerend milieu [21]. Een meer reducerend milieu zou beter zijn voor (goud)vissen. In dat artikel wordt verder over planten niet gerept. De aanbeveling om een bruissteen toe te voegen aan een aquarium zal menig plantenliefhebber doen rillen.

Wie heeft gelijk? Een aquarium is een complex geheel. Daarom volgen hieronder twee procesbeschrijvingen. Allebei lijken ze te wijzen op één van beide stellingen. Uiteindelijk staan ze in relatie met elkaar en onderstrepen alleen maar dat de redoxpotentiaal een continu proces is.

Neemt men de stikstofkringloop in ogenschouw dan vinden een aantal stappen plaats.

Zowel detritivoren, Nitrosomas en Nitrobacter hebben veel zuurstof nodig. Naast CO2 en specifiek voor Nitrosomas warmte. Een oxiderend milieu lijkt dus prima. Door de toevoeging van waterstofperoxide wordt dat bereikt. Maar wat wordt er bereikt? Of beter wat is de uitgangspositie? Alg, althans een te veel, wijst op een verstoring. Misschien is in een aquarium te weinig zuurstof aanwezig om de bacteriën hun werk te laten doen. Dan is verhoging logisch. Anders is het zinloos. Net zoals het zinloos is om in een aquarium extra heterofe bacteriën toe te voegen bij een laag zuurstof gehalte. Er kan dan zelfs opeenhoping van ammonium plaatshebben, dat weer bij een hogere pH makkelijk omgezet kan worden in ammoniak.

Kijkt men naar de voor planten benodigde voedingsstoffen, dan zijn daar veel reductoren bij. Denk aan Fe2 en broom. In een oxiderend milieu wordt Fe2 omgezet in Fe3. En dat is niet (makkelijk) opneembaar door planten. Een matig reducerend milieu lijkt dus beter. Verhoging van de rH kan zelfs leiden tot een vicieuze cirkel. Door verhoging zal er eerst meer nitraat ter beschikking komen. Planten zetten een groeispurt in en verbruiken de nog aanwezige stoffen. Die raken op. Planten krijgen gebreksverschijnselen, algen gedijen nog beter, daar die beter bestand zijn dan planten tegen die barre omstandigheden. Eventueel treed er ammonium opbouw op doordat de heterofe bacteriën nog steeds hun werk doen, extra gevoed door plantenafval. M.a.w. de kuur doet meer kwaad dan goed.

Toch is het minder zwart wit. Het is een strijd. Afhankelijk van de plaats zal één partij de boventoon moeten voeren (bodem versus water versus filter). De les die getrokken moet worden, is dat toevoeging van waterstofperoxide aan een aquarium de rH waarde verhoogt. Dat kan dus helemaal verkeerd uitpakken. Gedurende een waterstofperoxide kuur moet men dan ook goed blijven kijken en nadenken over de stand van zaken. Waterwissels en toevoegen van plantenvoeding blijven noodzakelijk. Eventueel zal ook gekeken moeten worden naar de hoeveelheid licht. Alleen toevoegen van waterstofperoxide kan dus meer goed dan kwaad doen. Maar dat is afhankelijk van het aquarium.

Toevoeging van waterstofperoxide kan wel werken, maar mag nooit te hoog gedoseerd worden. Lees anders nogmaals tabel 1 (alhoewel dit zich moeilijk laat vertalen in een tabel met rH waarden). Als men waterstofperoxide tegen algen wil gaan inzetten, zal de concentratie laag moeten zijn. Men dient waarschijnlijk geduld te hebben. En dat kan een nadeel zijn t.o.v. een gerichte behandeling. Die zal sneller resultaat opleveren.

De ervaringen

Gerichte behandeling

Het aquarium dat werd behandeld (zie in de bijlagen Test 1 voor een volledig verslag) werd geteisterd door draadalg (eerder Silk algea [24]). Normaal gesproken wordt dit als een compliment voor de biologische toestand in het aquarium gezien. Het schijnt dat het alleen in zeer gezonde bakken groeit. Vaak ook nog gevolgd door een opmerking als dat men het regelmatig moet bijhouden, anders trekt men de planten mee. Lange draden op en aan planten en hout. Mechanische verwijdering bleek maar tijdelijk te helpen, en een plant als Utricularia graminifolia met een zeer bescheiden wortelstelsel gaat dan makkelijk mee. En echt prettig vinden vissen elke dag die hand in hun domein niet. Met de komst van Fuzz algea [24] op de Blyxa en Staghorn algea [24] tussen de draadalg was de maat vol.

Het met een injectiespuit aanbrengen van waterstofperoxide leverde de verwachtte belletjes op. Tevens was verbranding duidelijk zichtbaar na een dag. Het nadeel was dat sommige planten niet tegen de tijdelijke gelokaliseerde concentratie bleken opgewassen. Fissidens fontanus was direct weg. Flame-mos leek beter bestand. Maar na een periode van twee weken, legde deze het loodje. Een hardbladige plant als de Marsilea hirsulata bleek zeer goed bestand tegen de injecties.

Het ontbreken van foto’s maakt deze test tot een slechte test. Deels is dit te ondervangen met foto’s van anderen [3]. Uiteindelijk mag men concluderen dat het helpt, maar verliezen bij sommige planten moet accepteren. De test zal binnenkort op herhaling gaan, maar dan in een ander aquarium. De overtuiging is namelijk aanwezig dat penseelalgen (Black Beard algea [24]). behandeld kunnen worden.

Algemene toevoeging

Tijdens test 2 (zie bijlagen) werd de stof achter de in het aquarium bevindende HMF toegevoegd. Het ontbreken van een redox-meter is een minpunt. Wederom zult u het moeten doen met een visuele controle.

Het resultaat was beter dan verwacht. Afhankelijk van de in de bijlagen genoemde factoren ontstonden er meer of minder luchtbellen gedurende een bepaalde tijd. De alg op het hout, de Blyxa en de Utricularia nam zichtbaar af. Een bijeffect, dat feitelijk verwacht mocht worden, was dat het kleuren van het water tussen de waterwissels door minder werd.

Het is te stellen dat een algemene toepassing betere resultaten geeft. Wel geeft te denken dat dit noodzakelijk was. De stelling is te poneren dat door een voorzichtige verhoging van de rH waarde door middel van toevoeging van waterstofperoxide er nu respijt is om door andere factoren te beïnvloeden op zoek te gaan naar evenwicht. Denk daarbij aan verandering van het voedingsregime, belichtingsregime, waterwisselfrequentie, stroming of het narekenen of de HMF daadwerkelijk functioneert. Het consequent moeten toevoegen van waterstofperoxide zou niet de weg mogen zijn. Ondanks dat deels wel in de natuur plaats heeft.

Een aantal voorlopige resultaten:

Uit test 4 blijkt ook dat algen afsterven. Evenals er de constatering is dat het javamos langgerekter groeit. Het totaalbeeld van het aquarium leek te verbeteren. Zeer zeker wanneer de helferi als voorbeeld dient.

Combinatie

Bij de behandeling van het grote aquarium (Test 3) zou ook algemene toevoeging gebruikt worden. Echter het gedrag van de halfsnavelbekken was reden genoeg om het op het wateroppervlak druppelen van waterstofperoxide te staken. Deze vissen doken op de druppels af alsof het eten was. Daarom is gekozen om het deels gericht en deels anders toe te voegen.

Deze test is beoogd om twee maanden te bestrijken. Inmiddels is aantoonbaar vastgesteld dat algen afsterven dan wel makkelijk mechanisch zijn te verwijderen terwijl dat anders een probleem was (Green beard algea). Wel is bevreemdend dat tijdens deze test het minder snel kleuren van het water niet op trad.

Dit laatste is misschien te verklaren door aan te nemen dat de detritivoren inderdaad beter hun werk kunnen doen. Meer aminen worden tot amoniak (NH3) omgezet met het gevolg dat er een verhoogde productie van fenolen en kresolen is. Deze oxideren vervolgens tot de melanine-achtige stoffen die het water kleuren. Door de verhoogde productie hopen die kleurstoffen zich op en aldus wordt het water eerder geel. M.a.w. een aanwijzing dat waterstofperoxide werkt. Alhoewel het ook de vraag oproept of er niet te veel aminozuren in het water aanwezig zijn, dus dat er te weinig water wordt gewisseld.

Toch is het niet allemaal victorie die de haan kraait. René, een collega aquariaan, wilde naar aanleiding van dit artikel eens zien of Cladophora te bestrijden zou zijn. Zijn verslag (Test 5) is niet positief. De alg gaf op geen enkele manier reactie. Het toevoegen van japonica-garnalen gaf wel het resultaat. Waarom het bij hem niet werkt, is moeilijk te duiden. Want hoe kan men aquaria vergelijken? Deels zijn de resultaten wel gelijk. Bij rechtstreekse toediening ontstaan veel bellen. Toch zijn er wel een verschillen te benoemen in zijn test. Hij overdoseert EasyCarbo. Misschien dat deze stof met H2O2 een reactie aangaat? Tevens is de dosering anders. Hij doseerde twee maal daags een, in totaal, vergelijkbare hoeveelheid. De vraag is dan of het maximaal bereikbare percentage H2O2 gehaald wordt. En zeker bij rechtstreekse dosering valt er veel direct uiteen. Cladophora blijkt gewoon te sterk voor de toegediende hoeveelheid. Moet men dan meer toevoegen? Zijn oplossing van introductie van japonica's staat me echter veel beter aan. En in combinatie van de de normale bestrijding van Cladophora (weghalen en CO2 verhogen [24]) is dat beter dan het toevoegen van H2O2.

Alternatieven

Zijn er alternatieven die beter zijn? Algenbestrijding is niet nieuw. Natuurlijk is de eerste gedachte, zoek een evenwicht. Maar als dat niet lukt, wat dan? Mogelijkheden zijn:

Opvallend bij deze alternatieven, is dat of alleen de symptomen worden aangepakt of slechts één aspect. Waterstofperoxide lijkt meer aspecten aan te pakken. Maar het is niet de oplossing. Evenals overdosering van een stof als EasyCarbo niet de oplossing zal zijn. Nogmaals een waterstofperoxidekuur kan een steun in de rug zijn, en zou bijvoorbeeld heel goed te combineren zijn met sturing op de Redfield Ratio. Wel in een stevig beplant aquarium!

Conclusie

Test 1 verdiend geen schoonheidsprijs. Het gelokaliseerd toedienen van waterstofperoxide verbrand algen. Daarmee is het goed bruikbaar bij penseelalg op techniek en hout [3].

Test 2 gaf betere resultaten, en is in lijn met door anderen gedane experimenten [8][9]. Na 24 dagen werd de test noodgedwongen afgebroken omdat een opvoerpomp verstopt bleek en op die wijze de resultaten beïnvloedde. De gevolgen voor de lange termijn zijn nog niet duidelijk.

Test 3 (die nog loopt) toont, met fotomateriaal, aan dat algen verbranden. Ook bij een lage concentratie. De alg in het algemeen lijkt op zijn retour. De overige factoren zijn zo constant als mogelijk gehouden. Als mogelijk, want waarschijnlijk zal door de test bewuster met het aquarium zijn omgegaan en is het voederregime misschien toch meer rigide uitgevoerd. Niet alles is aan de waterstofperoxide toe te wijzen.

Van test 4 zijn de resultaten lastig te duiden. Er was weinig alg, en er is nog steeds weinig alg. De constatering is dat het aquarium in het geheel beter oogt, maar dat is erg subjectief.

Test 5 is gedaan door René. Een korte test, waarbij de algen niet onder de indruk bleken van H2O2. Misschien lag het aan de hoeveelheid. Maar het is ook goed om nogmaals te benoemen dat het geen wondermiddel is. Het alternatief dat René vond, is in mijn ogen beter.

Het log van Riba geeft echter weer aan dat H2O2 wel ondersteunend kan werken. In de periode van 10-4-09 t/m 27-4-09 heeft hij H2O2 toegevoegd aan zijn Vision 260 (Bruto 350 liter). Maximaal voegde hij 45 ml toe (zo'n 4 mg/l). Hij raakte de alg kwijt. Zie zijn log voor meer details.

Voorkomen is beter dan genezen. Maar de woorden van Thomas Barr lijken juist. Het gebruik van waterstofperoxide kan een zetje zijn in de goede richting. Zeker wanneer in ogenschouw wordt genomen dat ook in de natuur soms extra waterstofperoxide via regen aan vijvers en meren wordt toegevoegd. Waarbij absoluut niet uit het oog mag worden verloren dat de concentratie in een aquarium nooit te hoog mag worden. Een duidelijke regel over de hoeveelheid is niet te geven. Kijkt men naar tabel 1, dan is misschien 15 mg/l het absolute maximum. Dus op een 60 liter aquarium 30 ml 3%. Wat zoveel betekent als dat men met een lagere dosis begint! Zeker omdat elk aquarium anders is.

Maar of het de oplossing is voor alle algenproblemen? Het is juister om het te gebruiken als ondersteuning, dus in combinatie met bij voorbeeld sturen op de Redfield ratio.

De auteur van dit artikel accepteert dan ook op geen enkele wijze elke vorm van aansprakelijkheid voor de gevolgen die toevoeging van waterstofperoxide aan een aquarium heeft.

Geraadpleegde bronnen

[1]Hydrogen Peroxide as Algae Treatment?
[2]Hydrogen peroxide H2O2, Facts for use in the koi pond
[3]Fighting the algae with Hydrogen Peroxide
[4]Hydrogen peroxide
[5] Hydrogen Peroxide (H2O2) In the Aquarium
[6]Evaluation of the impact of disinfection processes on the formation of biofilms in potable surface water distribution systems
[7]Hydrogen peroxide (H2O2)
[8]Eliminating Algae with H2O2
[9]Een mogelijke oplossing van een roetalg probleem
[10]No. 659: Optimization of treatment effect in aquaculture
[11]Verouderen. Immuunsysteem & darmflora
[12]Reductie en oxidatie reacties
[13]Detoxification: Treatment of Waste Water
[14]De Redoxpotentiaal
[15]MSDS
[16]MSDS
[17]MSDS
[18]ORP and the Reef aquarium
[19]Algenbestrijding en discusvissen
[20]Blauwe alg, de eutrophiering en de bestrijding
[21]How Aquarium Redox Balance, Potential, & Reduction relates to aquatic health
[22]MSDS Flourish Excel
[23]Hydrogen Peroxide 35% H2O2 Food Grade 250ml
[24]Introduction to algae issues
[25]Veiligheidsinformatieblad
[26]Biologische afbraakprocessen
[27]MSDS PERPose™

Bijlagen

De naamgeving van algen baseer ik op Introduction to algae issues [24]. Daar staan foto's, waardoor iedereen kan controleren waar ik het over heb.

Test 1: Gerichte toepassing

De draadalg (Silk algea) tierde welig in een aquarium van 70*30*30. Een aquarium met een bruto inhoud van 63 liter water. Echter gezien de inrichting zou dit netto misschien wel eens slechts 50 liter kunnen zijn. In de berekeningen ga ik uit van 50 liter.

De bewoners:

De flora:

De test bestond uit het gericht toevoegen van waterstofperoxide. Met behulp van een injectiespuit (10 ml) bracht ik kleine concentraties aan op de alg (niet op de Fuzz algea, dat is niet te doen), en daarmee dus ook op de planten. Het verwachte resultaat, het vrijkomen van gasbellen, trad inderdaad op.

In de onderstaande tabel staat het gehanteerde regime. Hierbij dient de opmerking gemaakt te worden dat de exacte hoeveelheid per plek niet is te geven. Ik heb niet na elke injectie gekeken naar het restant in de spuit. Dat had wel gemoeten. Evenals de snelheid van toediening een factor is waar men rekening mee moet houden. Het liefst langzaam, daar dan de werkzame stof ook op de plek komt waar deze bedoeld is.

Dag Hoeveelheid in ml, 3% In mg/l Resultaat
1 8 4,8 Een weinig bubbelen op de algen.
2 8 4,8 Dode alg uit Flame mos geheveld. Fisidens fontanus blijkt volledig verbrand.
3 8 4,8 Eerst een 25% waterwissel. Duidelijk waarneembare bellen. Toegevoegde watervlo leeft, voorzover ze geen prooi zijn.
4 - - Rustdag
5 20 12 -
6 20 12 Duidelijke bellen.

Op de korte termijn leek de uitwerking prima. Algen stierven af. Het afsterven dan Fisidens fontanus viel te verwachten. Het flamemos stierf af met de alg. De bruine alg was makkelijk te verwijderen. Echter op de lange termijn (2 weken) bleek het mos sterker aangetast dan in eerste instantie leek. Uiteindelijk heb ik de gehele dot verwijderd aangezien deze 'verdord' was.

De fauna heeft op geen enkele wijze last gehad van de toevoeging van de stof. De Rhinogobius zwommen zelfs door de gasbellen. Gezien de beperkte verhoging van de concentratie waterstofperoxide, had ik ook niets anders verwacht. De meldingen op internet waarbij wel doden vielen onder de fauna komen m.i. voort uit een te hoge dosis.

Uiteindelijk ben ik deze test gestopt wegens gebrek aan tijd, maar ook omdat de resterende fuzz algea niet met plaatselijke dosis was te behandelen.

Test 2: Algemene toepassing of aanpassing van de Redoxpotentiaal

Voor deze test werd hetzelfde aquarium gebruikt als uit de vorige test. Domper bij deze test is dat ik geen redox-meter ter beschikking heb, dus niet over de meetresultaten kan beschikken waarmee ik kan aantonen hoe de redoxpotentiaal werd beïnvloed.

In de berekeningen ga ik wederom uit van 50 liter. Er is wel een verschil ten opzichte van de vorige test. De Iriatherina, een stressgevoelige vis, heb ik vervangen door Tanichthys albonubes. Niet omdat ik bang was voor een voor hen te hoge concentratie, maar eerder omdat deze vissen niet gecharmeerd waren van het vele onderhoud (alg verwijderen). Bij de start was Silk algea alleen nog aanwezig op de Utricularia, javamos en het hout (weinig). De Blyxa was nog voorzien van Fuzz algea.

De fauna:

De flora:

Dag Hoeveelheid in ml, 3% In mg/l Resultaat
1 16 9,6 Gedurende ongeveer anderhalf uur waren er bellen zichtbaar.
2 10 6 Gedurende ongeveer een uur waren er bellen zichtbaar.
3 10 6 Weinig bellen zichtbaar.
4 - - Rustdag. Fuzz algea op de Blyxa worden minder.
5 20 12 Toevoeging na een 30% waterwissel. Veel bubbels.
6 - - Rustdag. Kristal helder water.
7 10 6 Weinig bellen zichtbaar.
8 - - Rustdag. Kristal helder water. Blyxa is bijna schoon. Utricularia bevat nog groene algen.
9 10 6 Weinig bellen zichtbaar.
10 - - Rustdag. Kristal helder water. Blyxa is bijna schoon. Utricularia bevat nog groene algen. Algengroei op de ruit is nihil. Eendenkroos leeft helaas ook nog steeds.
11 20 12 25% waterwissel, daarna de toevoeging. Enige bellen.
12 10 6 Na voeren watervlo. Die bleven zwemmen. Weinig bubbels. Javamos groeit beter dan ooit. Uricularia oogt frisser.
13 10 6 Flame-mos geherintroduceerd.
14 10 6 Weinig bubbels
15 10 6 Geen bubbels.
16 10 6 Na 10 minuten kwam er spaarzaam wat gebubbel uit de gramnifolia. Uiteindelijk na de vermenging ontstonden op meer plekken de bubbels. Het aquarium staat er toch wel goed bij (foto 28-01-2009). Het lijkt of de aubertii 'krimpt'. M.a.w. lager blijft. Het java mos groeit beter dan ook, morgen snoeien. Alleen minder gedrongen. Voor een totaaloverzicht zie de foto van 28-01-2009.
17 - - 25% waterwissel. Watervlo gevoerd. Enig snoeiwerk. 5ml plantenvoeding toegevoegd. Nog een reden om geen H2O2 toe te voegen. Fe en H2O2 reageren op elkaar.
18 5 3 Dosering gehalveerd. Overweging is dat dat zou moeten kunnen omdat de alg waar het om ging (draadalg) weg is. Op de hirsuta is op oude bladeren nog penseelalg aanwezig. Dat gaat niet weg. Dat zal wegsnoeien worden. Alleen bladeren met verwondingen bubbelen.
19 5 3 Weinig gebubbel. Alleen even op slechte bladeren. Reeds aangetaste bladeren van hirsuta vertonen toch groei van Staghorn algea
20 5 3 Alleen reactie op slechte bladen en hoog 'gelegen' mos. Algen op hirsuta nemen toe.
21 5 3 Alleen reactie op hoog 'gelegen' mos. Blyxa wordt nog steeds 'kleiner'.
22 5 3 Een probleem ontdekt. Eén van de opvoerpompen functioneerde niet naar behoren waardoor er geen doorstroming was. Feitelijk één factor te veel die is gewijzigd.
23 5 3 Alleen reactie op slechte bladen en hoog 'gelegen' mos.
24 - - 25% waterwissel, 5 ml, plantenvoeding, watervlo gevoerd, test afgebroken

De test liep tot waarschijnlijk de 19e dag goed. Ik heb de test vroegtijdig moeten afbreken omdat een niet functionerende pomp (verstopt) roet in het eten gooide (gelukkig geen roetalg). De test is daardoor beïnvloed.

Deze wijze van toevoeging van waterstofperoxide leverde voor de flora (en fauna) geen problemen op. De toediening vond plaats achter de HMF. Via de pompen werd het dus al verdund in het water gebracht voor de HMF. Heeft men geen HMF dan zal het druppelend aan het water toevoegen een betere optie zijn om te voorkomen dat een tijdelijk te hoge concentratie op één plek wordt toegevoegd en zich gedraagd als gerichte behandeling. Eventueel kan men het ook in ververswater voormengen, alleen dan doet men en een dagelijkse waterwissel (hoe klein ook) en toevoeging. Voor de test is één factor voldoende.

Bij het onderhoud zijn alleen slechte bladeren zijn weggehaald. Dus aangetaste bladeren. Alg heb ik laten zitten om te zien of het ook volledig afstierf. Niet handig, achteraf, daar elders op het net staat dat H2O2 toevoeging samen gaat met mechanische verwijdering. Dat is inderdaad nodig. Het is niet allemaal hosanna.

Test 3: Combinatie

Gezien de resultaten uit de vorige testen, durfde ik het ook aan in mijn showbak van 160*50*50. Een 400 liter water, maar ik ga bij de berekening uit van 350 liter.

Een bezoek van de familie Van Wezel leverde de opmerking op dat ik vele soorten algen in deze bak had. Niet overdreven storend, maar ze waren er. Zelf ervaar ik de alg op de 'Windelov' wel als storend. Alhoewel dezelfde alg op het hout erg mooi is. Met één nadeel. Het laat los en dan vestigt het zich op de hirsuta.

Van boven naar beneden:

Daar ik uit de vorige testing lering heb getrokken, diende ik nu consequenter te zijn en foto's te maken. De idee was een langdurige kuur, waarbij toevoeging rond 19:00 plaats zal vinden, omdat ik dan gevolgen beter kan zien, maar ook omdat dan deels de factor licht bij het uiteen vallen van de waterstofperoxide minder belangrijk is.

De beginsitutatie is de constatering dat er alg is. De flora en fauna van de bak is beschreven op de pagina over dit aquarium. Wekelijks wissel ik water (25%) en volgt er toevoeging van 10 ml plantenvoeding. Dagelijks wordt 8 ml vloerbare CO2 toegevoegd (ochtend) ter ondersteuning van de Bio-CO2 (suiker gist methode).

Het gevolgde regime is in eerste instantie hoger dan de in Algenbestrijding en discusvissen [19] genoemde hoeveelheid (17,5 ml), maar lager dan tijdens de vorige testen. De gedachte was een langdurige kuur te starten tegen geringe kosten. Het verbruik zal komen te liggen op 1,75 flessen van 110ml per week, waarmee de kosten op € 1,75 per week komen. Tijdens de test zal moeten blijken of de voorgenomen hoeveelheid verhoogd of verlaagd kan/moet worden.

Tijdens de test bleek al op dag 2 dat halfsnavelbekken een bemoeilijkende factor zijn. Vandaar dat er gekozen is om een combinatie te gaan hanteren van gerichte behandeling en algemene behandeling.

Dag Hoeveelheid in ml, 3% In mg/l Resultaat
1 27,5 2,35 25% waterwissel. Nieuwe Bio-CO2 fles aangesloten. Daarna toegevoegd. Deels dichtbij de Javaren ingebracht, met als idee dat deze de eerste concentratie krijgt.
2 27,5 2,35 Ondanks de verse CO2-fles was een duidelijke toename van bubbels te zien. Nadeel van druppelen is dat de halfsnavelbekken te gericht op eten zijn en dus in de druppels duiken. Dat moet anders. In de alg op de varen waren ook bellen te zien.
3 27,5 2,35 Uit voorzorg 2 maal 10 ml in de buurt van de javavaren ingespoten, en 7,5 ml direct op de alg op de hirsuta. De alg bubbelde extreem. De garnalen boeide het niet.
4 27,5 2,35 De behandelde alg op de hirsuta begint bruine plekken te vertonen. Op het hout is een deel van de alg (en wel de Cladophora) weg.
Wederom 2 maal 10 ml in de buurt van de javavaren ingespoten, en 7,5 ml direct op de alg op de hirsuta.
Rode mug en watervlo gevoerd.
5 27,5 2,35 2 maal 10 ml in de buurt van de Javavaren. Eén maal 7,5 ml op de hirsuta. Ik had de foto's van dag 3 kunnen herhalen. Wel is het werkgebied naar links verschoven. De alg is op zijn retour op de hirsuta
6 - - 25% waterwissel. 40 ml plantenvoeding.
7 27,5 2,35 2 maal 10 ml in de buurt van de Javavaren. Eén maal 7,5 ml op de hirsuta. Nieuwe Bio-CO2 fles.
8 27,5 2,35 2 maal 10 ml in de buurt van de Javavaren. Eén maal 7,5 ml op de hirsuta. Voorbeelden van verdorde alg (Green Beard algea), en het uiteenvallen van alg.
Voor het aquarium zie de foto van 2-2-2009 of bekijk de foto hieronder.
9 27,5 2,35 2 maal 10 ml in de buurt van de Javavaren. Eén maal 7,5 ml op de hirsuta.
10 27,5 2,35 2 maal 10 ml in de buurt van de Javavaren. Eén maal 7,5 ml op de hirsuta.
11 27,5 2,35 2 maal 10 ml in de buurt van de Javavaren. Eén maal 7,5 ml op de hirsuta. Watervlo en rode mug gevoerd.
12 - - Tijdgebrek (vergeten)
13 27,5 2,35 2 maal 10 ml in de buurt van de Javavaren. Eén maal 7,5 ml op de hirsuta. Morgen een waterwissel. Gelukkig want in tegenstelling tot de constatering in test 2, is er in de bak juist sprake van meer vergeling/kleuring van het water.
14 - - 25% waterwissel. 40 ml plantenvoeding. Mechanische verwijdering van de algen. Deze lieten erg makkelijk los! Normaal gesproken is dat een onmogelijke opgave, zonder aangetaste bladeren volledig te verwijderen.
15 27,5 2,35 2 maal 10 ml in de buurt van de Javavaren. Eén maal 7,5 ml op de hirsuta. De hirsuta is bijna algvrij, op het hout is er gelukkig nog alg aanwezig en op de javavaren wordt het een stuk minder. Zelfs de BBA!


Green beard algea

Green beard algea

Green beard algea

Green beard algea

Black beard algea

Test 4: Algemene toepassing of aanpassing van de Redoxpotentiaal

In mijn kweekbak had ik geen reden tot klagen met betrekking tot alg. De helferi heeft een vervelende plek (Cladophora?), en ook een javavaren. Op het Leidse plantje zijn puntjes zichtbaar (Green Spot Algea).

Hierbij wel de opmerking dat de foto van de alg gemaakt is op de tweede dag. De alg begint hier al los te laten van de javavaren.

Aan deze bak wordt geen plantenvoeding toegevoegd. Gezien de bezetting zou dat ook niet nodig zijn, alhoewel de alg op het Leidse plantje anders doet vermoeden. Toch komt er geen CO2 op deze bak.

Dag Hoeveelheid in ml, 3% In mg/l Resultaat
1 16 8,7 25% waterwissel. Dit aquarium van Boyu heeft een interne bioloog, en daar is het in toegevoegd. Geen zichtbare reactie.
2 10 5,45 Geen zichtbare reactie. Echter de alg op de javavaren is op de aanhechting dunner geworden.
3 10 5,45 Geen zichtbare reactie. Echter de alg op de javavaren is op de aanhechting nog dunner geworden.
4 10 5,45 Geen zichtbare reactie. Alg aan de javavaren daarvan verwacht ik dat deze morgen heeft losgelaten. Overweging is om in de bak te gaan toevoegen, daar misschien de pomp niet goed is voor de vermenging.
5 10 5,45 Geen zichtbare reactie. De pluk alg heeft losgelaten. Dat had ik dus beter zelf kunnen weghalen, want de vraag is nu waar deze is gebleven. Geen reactie.
6 10 5,45 Geen zichtbare reactie. Ondanks toevoeging aan het aquarium en niet de interne bioloog. Watervlo gevoerd. Die ondervonden alleen last van de formosa.
7 10 5,45 Geen zichtbare reactie. Toevoeging aan het aquarium en niet de interne bioloog. Te vermelden is dat het javamos wel de minder gedrongen groei laat zien, zoals in het aquarium uit test 2. Terwijl voorheen de groei meer gedrongen was. Vreemd genoeg (?) lijkt de Bacopa mooiere nieuwe bladeren te maken. Alg op de helferi is er nog steeds. Overweging is deze handmatig te verwijderen.
8 10 5,45 Geen zichtbare reactie. Toevoeging aan het aquarium en niet de interne bioloog.
9 10 5,45 Geen zichtbare reactie. Toevoeging aan de interne bioloog.
10 10 5,45 Geen zichtbare reactie. Toevoeging aan de interne bioloog.
11 10 5,45 Geen zichtbare reactie. Toevoeging aan de interne bioloog. Plek op de helferi wordt minder. Voor een totaalovericht zie de foto van 2-2-2009.
12 10 5,45 Geen zichtbare reactie. Toevoeging aan de interne bioloog. Plek op de helferi wordt minder.
13 10 5,45 Geen zichtbare reactie. Toevoeging aan de interne bioloog.
14 - - 25% waterwissel. Mechanische verwijdering laatste alg op de helferi. Dat ging zeer gemakkelijk. Ik heb de idee dat het totaalbeeld van dit aquarium beter wordt.
15 10 5,45 Geen zichtbare reactie. Toevoeging aan de interne bioloog.
16 10 5,45 Geen zichtbare reactie. Toevoeging aan de interne bioloog.
17 10 5,45 Geen zichtbare reactie. Toevoeging aan de interne bioloog.
18 10 5,45 Geen zichtbare reactie. Toevoeging aan de interne bioloog.

Test 5: Combinatie

Naar aanleiding van dit artikel, zijn ook andere aquarianen in de weer gegaan met waterstofperoxide. Dit is het verslag van René (Asgard op VeniVidiVissie).

Het uitgangspunt van René is een Rekord 60, met een netto inhoud van 45 liter. Hij wilde naar een 4 tot 5 mg/l toe. Met een plastic pipetje van de apotheek is het toegediend.

Dag Hoeveelheid in ml, 3% In mg/l Resultaat
1 3 2 Een voorzichtige start. Want wat is het effect op garnalen?
2 6 4 's morgens 3ml toegevoegd. 's avonds 3ml toegevoegd, geen zichtbare reactie
3 10 6,67 's morgens 5ml toegevoegd, geen reactie, 's avonds 5ml toegevoegd, geen reactie
4 10 6,67 's morgens 5ml toegevoegd, geen reactie, 's avonds 5ml toegevoegd, geen reactie
5 10 6,67 's morgens 5ml toegevoegd, geen reactie, 's avonds 5ml toegevoegd, geen reactie
6 10 6,67 's morgens 5ml direct gedoseerd, veel bellen, 's avonds 5ml direct gedoseerd, veel bellen, alg geeft geen krimp
7 10 6,67 Alg ziet er nog goed uit, met EasyCarbo was het nu geel geweest. Japonica's komen in de bak. Dosering is nu 2x daags 5ml, maar spuit nu eens in de bodem, geeft wel een tijdje een leuk bellen effect.
8 10 6,67 Japonica's doen hun werk.
9 6 4 René geeft de moed met H2O2 op en laat de garnalen het werk opknappen, terug naar 2x 3ml
10 - - René stopt met H2O2 doseren, de garnalen doen het werk en wel/geen H2O2 heeft m.i. op wat belletjes na geen resultaten/gevolgen gehad voor flora en fauna in de bak.

Als kanttekening wil René nog vermelden dat hij een onverwarmde bak heeft, momenteel is de temp. zo rond de 19-24C. Heb redelijk wat stroming, een aquaflow 200 (200L/H)) op vol vermogen, redelijk wat assimilerende riccia en waterpest en de kap is niet afgesloten, dus het zuurstof gehalte in het water zal w.s. zowieso niet erg laag zijn. De H2O2 deed niets tegen de cladophora alg, en ook de andere (door EasyCarbo rood wordende) algsoorten waren niet onder de indruk.