Artikelen

In deze sectie staan door onze leden geschreven artikelen. Qua onderwerpen divers: inrichting van aquaria, opbouw van aquaria, vissen, planten en wat al niet meer.

Net zoals Leen Bezem, zijn wij ook in Kroatië geweest. Daar ontdekten we een prachtig groot insect. Het bleek te gaan om een Hoornaar oftewel de Vespa Crabro. Omdat deze mij relatief onbekend was, wilde ik er wat meer over te weten komen . Dus googelen en op zoek naar info. Omdat dit toch wel een heel fraai insect is, wil ik jullie dit graag meegeven.

De Vespa crabro is familie van de wespachtige, wat wel te vermoeden is, als je hem aanschouwt.
Het lijkt net alsof zijn lichaam uit twee delen bestaat die met een dunne draad worden verbonden.

Zijn voorlichaam met zijn prachtige donkerroodbruine kop steekt goed af bij zijn helgele, met wat zwarte vlekjes, achterlijf, die van indrukwekkend formaat is.
De kop valt ook op vanwege zijn grootte, hij heeft een groter vertex (kopschild) in vergelijking met andere wespen.
De ogen van de hoornaar zijn niet rond of ovaal zoals bij vele andere insecten maar zijn langwerpig van vorm. De ogen hebben een bijna komma-achtige vorm. Het voorste deel van het oog is aan de voorzijde van de kop gelegen terwijl de rest aan de achterzijde van de kop zit. Het oogoppervlak beslaat naar boven toe de zijkant van de kop van de wesp en kromt hier naar voren. De ogen bestaan uit vele kleine suboogjes. Het geheel wordt het facetoog genoemd. Daarnaast heeft de hoornaar een sterk vergrote verharde plaat die gelegen is tussen de antennen en de bovenkaak. Dit is als ware zijn gezicht. Zijn duidelijk kaken zijn grotendeels geel van kleur en hiermee worden zijn prooidieren in stukjes geknipt.

Het borststuk (thorax) is het breedste en meest gewelfde deel van het lichaam en bestaat uit drie delen. Het draagt twee paar vleugels aan de bovenzijde en drie paar poten aan de onderzijde. Aan ieder segment is aan de onderzijde een paar poten gehecht.
De vleugels zijn langwerpig van vorm en hebben een rokerige, roodbruine kleur. Het geel met zwarte achterlijf bestaat uit verschillende segmenten en bevat de belangrijkste organen, zoals ademhalingsapparaat, het spijsverteringsstelsel en de geslachtsorganen.

De meeste soorten wespen hebben een lange legbuis waardoor de eieren in de ondergrond – zoals een boom of in een prooi – kunnen worden afgezet. Bij de hoornaar is dit anders. De eieren komen uit het lichaam via de genitale opening waardoor de functie van een legbuis overbodig is. Bij de hoornaar is de legbuis omgevormd tot een angel en dient als verdediging.

Het verspreidingsgebied van de hoornaar beslaat vrijwel geheel Europa en delen van Azië, daar- naast komt de soort voor in zuidoostelijk Noord Amerika.

In Noord-Amerika is de hoornaar verspreid door de mens en komt hier niet van nature voor. Hij is zelfs ooit in Guatemala aangetroffen. maar verder nergens in Zuid Amerika. In Europa treft men hem aan in Noorwegen en Finland, in grote gebieden in Duitsland, al wordt hij daar steeds zeldzamer. Ook in het Verenigd koninkrijk is hij aangetroffen. Vroeger was een populatie bekend in Ierland, maar deze is sinds 1999 niet meer waargenomen. De hoornaar komt zelfs in Nederland voor. Al zal men ze niet in grote getalen tegenkomen. We zullen ze dan voornamelijk aantreffen op zandgronden in het zuiden en oosten.

De hoornaar is de grootste wesp van westelijk Europa. Hij wordt gemiddeld 30 mm lang, maar koninginnen kunnen beduidend groter zijn. Het moet dan wel een koningin zijn geweest welke wij hebben waargenomen, want degene die wij gezien hebben was echt heel veel groter.

Ondanks zijn indrukwekkende lichaamsgrootte en het luide zoemen wat hij voortbrengt, is de hoornaar beduidend minder agressief in vergelijking met andere wespen.
Maar mocht hij toch de kans krijgen om te steken, dan is deze wel veel pijnlijker dan bijvoorbeeld een honingbij, maar het gif is weer minder krachtig. Ze gebruiken het gif om insecten te doden die zij vervolgens met de kaken vermalen tot een papje en aan de larven voeren.

De larven geven een zoete vloeistof af aan de werksters die de suikers gebruiken als brandstof om te kunnen vliegen en zo weer meer insecten te vangen. Een prachtige cyclus dus. Het nest wordt gemaakt van cellulosevezels die van bomen worden geknaagd. Het nest is bolvormig en bestaat uit meerdere raten. In het nest van de Hoornaar is geen honing aanwezig zoals bij de ver verwante honingbij wel het geval is. Vroeger werden er verschillende soorten erkend, zoals bijvoorbeeld de Duitse hoornaar (Vespa germanica) , de Middelste hoornaar (Vespa media) en de grote Hoornaar (Vespa crabro), waar we het hier over hebben.

Alle drie de soorten worden nu gezien als ondersoort van de Vespa crabro.
Ik vond het in ieder geval een zeer indrukwekkend en mooi insect en ben blij dat ik hem mocht bewonderen.